انواع آمبوبگ و روش تست آن
آمبوبگ چیست؟
آمبوبگ یا کیسه تنفسی وسیله ایست که برای تامین اکسیژن مورد نیاز فرد در هنگام احیای قلبی ریوی استفاده می شود. البته این وسیله در هنگام عمل های جراحی یا کمک به بیمارانی که مشکلات تنفسی دارند و در هنگام جا به جایی بخش به بخش نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این وسیله با وجود طراحی ساده می تواند به راحتی در هنگام احیا و یا عملیات نجات و درمان مورد استفاده قرار بگیرد.
اجزای آمبوبگ
آمبوبگ دارای قسمت های مختلفی است که از به هم متصل شدن آن کامل میگردد و عملکرد ونتیله کردن یا اکسیژن رسانی به فرد به درستی انجام میپذیرد. ماسک، قسمت بگ یا کیسه اصلی، رزروبگ، شلنگ اکسیژن، قسمت های اصلی یک آمبوبگ می باشند که هر یک وظیفه ای را بر عهده دارند که در قسمت عملکرد آمبوبگ به آن میپردازیم.
انواع آمبوبگ
آمبوبگ از لحاظ سایز بندی و جنس بدنه با یکدیگر تفاوت دارند. برای احیای بزرگسالان از ظرفیت کیسه ی بزرگ تر و برای کودکان از ظرفیت کیسه متوسط و نوزادان نیز از کوچکترین سایز آمبوبگ استفاده می شود.
آمبوبگ ها دارای سه سایز بزرگسال، کودک و نوزاد می باشد. ظرفیت ریه کودکان و نوزادان کوچکتر بوده به همین دلیل آمبوبگ نیز متناسب با بدن آنها طراحی شده است. ساز ماسک که روی صورت قرار میگیرد، بگ اصلی و رزروبگ در اندازه نوزاد متفاوت می باشد.
همچنین جنس آمبوبگ می تواند از دو نوع سیلیکونی یا پی وی سی باشد. در آمبوبگ سیلیکونی، قسمت بگ اصلی و ماسک از جنس سلیکون بوده و قابل اتوکلاو می باشد. آمبوبگ سیلیکونی معمولا تا 40 بار قابل اتوکلاو می باشد.
آمبوبگ های pvc به آمبوبگ های یکبار مصرف معروف هستند. این آمبوبگ ها قابلیت اتوکلاو شدن ندارند و در دمای بالا آب می شوند. کعمولا از این آمبوبگ ها به صورت یکبار مصرف استفاده می شود. اگر بخواهیم یک آمبوبگ پی وی سی را ضد عفونی کنیم باید آن را در محلول های ضدعفونی کننده غوطه ور نماییم.
نکته: آمبوبگ سیلیکونی به هیچ عنوان نباید با محلول ضدعفونی شود زیرا سیلیکون در مقابل محلول های ضدعفونی حساس بوده و حالت چسبنده پیدا میکند.
تست آمبوبگ
قبل از استفاده از آمبوبگ باید آن را تست نمود تا از صحت آن اطمینان پیدا کنیم. روش های تست آمبوبگ را در بررسی میکنیم:
- ابتدا قطعات آمبوبگ را به درستی متصل میکنیم و سپس رابط اکسیژن را به کنسول و یا کپسول اکسیژن متصل میکنیم. سپس بررسی میکنیم که رزروبگ پر می شود یا خیر. در صورت پر شدن رزروبگ از اکسیژن، قسمت رزروبگ بدون نشتی و سراخ می باشد.
- بگ اصلی آمبوبگ را فشرده میکنیم. اگر بلافاصله به حالت اولیه خود برگشت یعنی والو یا دریچه یک طرفه آن به درستی عمل میکند.
- دریچه انتهایی قبل از ماسک را با دست مسدود میکنیم و آمبوبگ را فشار میدهیم. اگر فشرده نشد یعنی دریچه ی یکطرفه انتهایی نیز درست عمل میکند.
- سوپاپ کنترل فشار را باز و بسته میکنیم تا از سالم بودن آن نیز مطمئن شویم.
آمبوبگ چگونه کار میکند؟
تکنسین های اورژانس، پرستاران و پزشکان با عملکرد آمبوبگ آشنایی دارند. این وسیله به سادگی اکسیژن مورد نیاز بیمار را به ریه های وی می رساند.
ابتدا با توجه به سن بیمار، آمبوبگ با سایز مناسب را انتخاب میکنیم.
برای استفاده از آمبوبگ، ماسک، رزروبگ و شلنگ اتصال به اکسیژن را به بگ اصلی متصل میکنیم. اگر بیمار قرار است به وسیله ماسک ونتیله شود، ابتدا ایروی را وارد دهان وی می نماییم. سپس ماسک را روی صورت وی قرار داده و بگ اصلی را فشرده می نماییم. هر بار فشردن کیسه اصلی آمبوبگ حدود 60 تا 70 سانتیمتر آب اکسیژن را جا به جا میکند که با توجه به قرارگیری ماسک روی صورت بیمار حدود 40 سانتیمتر آب، اکسیژن وارد ریه بیمار می شود. دریچه کنترل فشار، که قبل از قسمت ماسک دهانی روی آمبوبگ قرار دارد، در این روش می بایست بسته باشد. زیرا نشتی اکسیژن از اطراف ماسک به گونه ای است که حجم کمتر و متناسب ریه فرد، اکسیژن وارد آن شود.
اگر بیمار اینتوبه شده باشد و لوله تراشه داشته باشد، با توجه به عدم نشتی اکسیژن، والو کنترل فشار باید باز باشد تا هوای اضافه از آن خارج شده و به ریه آسیب وارد نشود.
در کودکان و نوزادان که حجم ریه بسیار کوچک است، این دریچه همیشه باید گشوده باشد. زیرا در صورت ورود فشار زیاد هوا، ریه به سرعت آسیب می بیند.
چند نکته:
- رزروبگ، میزان اکسیژن پشتیبان را درون خود جای میدهد. رزروبگ برای بزرگسالان و کودکان در یک سایز و برای نوزادان در سایز کوچکتر تعبیه می شود.
- والو یا دریچه ی قیبل از ماسک آمبوبگ، یک دریچه ی یکطرفه می باشد که توسط دو سیلیکون مثلثی شکل یکطرفه شده است. زیرا این قسمت باید از برگشت بازدم و یا همان کربن دی اکسید به درون بگ آمبوبگ جلوگیری نماید. بازدم فرد می بایست از اطراف ماسک خارج شود.
- درون جعبه ی آمبوبگ معمولا یک دهان بازکن برای مواقع ضروری وجود دارد. در این مواقع معمولا فک شخص حادثه دیده قفل می شود و دندان های وی به یکدیگر میچسبد. با استفاده از دهان بازکن پیچی مخروطی ابتدا دهان فرد باز شده و سپس ایروی قرار داده می شود.
- استفاده از آمبوبگ توسط افراد غیر متخصص و آموزش ندیده به هیچ وجه توصیه نمی شود. زیرا باعث تروما در شخص و آسیب ریوی میگردد.