ست ابزار لاپاراسکوپی

جراحی لاپاراسکوپی، از جراحی های نوین و کم تهاجم می باشد. زیرا برای عمل های اکتشافی و یا درمانی، به جای برش های بزرگ در موضع جراحی از چندین سوراخ استفاده می شود. در جراحی لاپاراسکوپی، عمل از طریق حفره های شکمی و یا لگنی صورت میگیرد.

جراحی لاپاراسکوپی برای عمل های اکتشافی و درمانی صورت میگیرد. در عمل های اکتشافی (تشخیصی)، پزشک به دنبال مشکلاتی است که از طریق تصویربرداری و سایر روش ها قادر به شناسایی نیست و از طریق لاپاراسکوپی می تواند به راحتی به بافت ها دسترسی داشته باشد و نمونه برداری نیز انجام دهد. در طی عمل های تشخیصی و اکتشافی اگر انسداد و یا موارد این چنینی مشاهده شود، توسط تیم پزشکی برطرف خواهد شد. در مورد عمل های جراحی درمانی نیز، از روش لاپاراسکوپی استفاده می شود زیرا بسیار کم تهاجم تر و با بهبودی سریع تری می باشد. دوره نقاهت در عمل های لاپاراسکوپی بسیار کوتاه تر است و همین نکات مثبت باعث شده تا عمل های کم تهاجم تر، گزینه اول پزشکان باشد.

جراحی های درمانی که با لاپاراسکوپی انجام می شود اغلب در ناحیه شکم و لگن هستند. مانند جراحی کیست و پولیپ، فیبروم و سنگ و ...

برداشتن تومورهای کوچک، برداشتن جنین در حاملگی های خارج از رحمی، اندومتریوز، عمل فتق، بای پس معده، ترمیم واژن و مجاری ادراری، آپاندکتومی، برداشتن سلول های سرطانی در ناحیه پانکراس و ...

در عمل های لاپاراتومی، پزشک برش های بزرگ در حدود 10 الی 15 سانتی در موضع جراحی ایجاد میکند. اما در لاپاراسکوپی، جراح از برش هایی به طول نیم اینچ و یا کمتر استفاده میکند. تعداد برش ها در لاپاراسکوپی بستگی به نوع عمل جراحی دارد ولی بین 3 تا 4 برش کوچک معمولا در ناحیه شکم و یا لگن ایجاد می شود. تشخیص این مورد که آیا شخص کاندید جراحی لاپاراسکوپی می باشد یا خیر بر عهده پزشک معالج است. گاهی بنا بر شرایط عمومی و یا خاص بیمار، پزشک تشخیص میدهد که عمل لاپاراسکوپی مناسب فرد نبوده و بهتر است لاپاراتومی انجام شود.

جراحی لاپاراسکوپی چگونه انجام می شود؟

پزشک جراح در ابتدا از طریق ایجاد سوراخی در ناف، گاز دی اکسید کربن را به داخل شکم پمپ میکند تا دیواره شکمی از اندام ها فاصله بگیرد و دید پزشک بهتر شود و همچنین ورود ابزار جراحی به داخل شکم باعث آسیب به سایر اندام ها نگردد.

سپس از ابزاری به نام تروکار استفاده می شود که حفره ای در شکم ایجاد نماید و لنز لاپاراسکوپ و دوربین ویدیویی را وارد شکم می نماید. پس از بررسی حفره ی شکمی توسط ویدیو آندوسکوپ، محل سوراخ های بعدی مشخص شده و تروکار ها وارد شکم می شوند. ابزار از طریق کانال تروکار ها وارد شکم شده و مانند دستان پزشک عمل نموده و جراحی آغاز می شود. در طی این جراحی فرد کاملا بیهوش است. پس از اتمام جراحی حفره شکمی از گاز دی اکسید کربن خالی شده و سپس محل ورود تروکار ها بخیه زده می شود.

 

ابزار لاپاراسکوپی

ابزار لاپاراسکوپی شامل ماشین اصلی لاپاراسکوپی می باشد که ویدئو لاپاراسکوپ می باشد. یک مانیتور که تصاویر ویدئویی در حین عمل جراحی به نمایش درمیاید و دستگاه کوتر برای CUT  و COAGULATION در حین عمل نیز مورد استفاده قرار میگیرد.  

به  طور کلی ابزار لاپاراسکوپی شامل سه قسمت

• هندل
• شیت
• اینسرت

می باشند که در زیر به بررسی هر یک از آنها می پردازیم:

هنل یا دسته که می تواند به صورت جداگانه در ست باشد و یا متصل به ابزار باشد. هندل ها، در دو نوع قفل شونده و ساده وجود دارند. نوع قفل شونده آنها به پزشک اجازه میدهد که در برخی موارد نیاز به نگهداشتن طولانی مدت بافت و یا عروق می باشد، دسته را قفل نماید و دست خود را آزاد نماید. همچنین برخی از دسته ها قابلیت اتصال به دستگاه کوتر را دارند و برخی دیگر نوع ساده هستند و قابلیت اتصال به دستگاه کوتر را ندارند.

شیت ها یک روکش مخصوص هستند که ابزار از داخل آن عبور داده میشوند. این روکش ها باعث می شود که در هنگام استفاده به خصوص زمان کوتر کردن، بیمار دچار سوختگی و آسیب نگردد.

اینسرت ها همان ابزار اصلی هستند که داخل شیت قرار گرفته و به دسته متصل می شوند و آماده کار می شوند. اینسرت ها انواع مختلفی دارند، ممکن است فورسپس باشند و یا گرسپر و یا قیچی و سوزنگیر و ...

اینسرت ها در دو نوع TRAUMATIC و ANTI-TRAUMATIC وجود دارند. تروماتیک ها تهاجمی و دارای لبه هایی تیز هستند و آتروماتیک ها غیر تهاجمی هستند و برای نگهداری بافت و .. استفاده می شوند.

همچنین اینسرت ها ممکن است SINGLE JAW و یا DOUBLE JAW باشند. به این معنا که فک و یا دهانه ابزار، به صورت یک طرفه و یا دو طرفه باز شود.

اینسرت هایی که در حین عمل جراحی لاپاراسکوپی استفاده می شوند کدامند؟

پزشک با توجه به مهارت و نوع عمل جراحی ست مخصوصی از ابزار را درخواست مینماید. برخی از وسایل عمومی هستند و برخی دیگر تخصصی می باشند. در این مقاله قصد داریم به برخی از پرکاربرد ترین ابزار لاپاراسکوپی بپردازیم.

سوزن ورس (VERESS)

سوزن ورس، یک سوزن فنری شکل است که برای پنوموپریتونوم استفاده می شود. پنوموپریتونوم به دمیدن گاز و تجمع آن در حفره شکمی و زیر پرده دیافراگم گفته می شود. در عمل های لاپاراسکوپی، درون حفره شکمی گاز دی اکسید کربن دمیده می شود تا دیواره شکمی از اندام ها فاصله بگیرد و دید و عملکرد بهتر شود.

سوزن ورس در مرحله اول از ناحیه ناف در عمل های شکمی وارد می شود. زیرا حداقل بافت زیرجلدی در این ناحیه وجود دارد و ساختار مهمی در این ناحیه قرار نگرفته است. در بیماران با BMI طبیعی سوزن ورس با زاویه 45 درجه وارد ناف می شود و در بیماران با BMI بالا با زاویه 90 درجه وارد ناف میگردد.

سوزن ورس در دو نوع یکبار مصرف و دائمی وجود دارد و در طول های 80-100-120 میلیمتر برای انواع عمل ها می باشد.

تروکار یا پورت

تروکار ها شامل سه قسمت کانولا، ماندرن و واشر مخصوص هستند. در ابتدا تروکار به صورت کامل وارد بدن می شود و سپس قسمت داخلی آن که ماندرن نامیده می شود خارج شده و فقط کانولا باقی می ماند تا از آن به عنوان راه عبور لنز و دیگر ابزار استفاده شود. واشر تروکار و یا شیر روی دسته آن برای عدم تخلیه گاز دی اکسید کربن از درون حفره شکمی در حین کار تعبیه شده است. ماندرن ها می توانند انواع مختلف هرمی، مخروطی، تیز و یا کند داشته باشند. همچنین قطر تروکار ها متفاوت بوده و برای عمل لاپاراسکوپی عموما از سایز 5-10-12 استفاده می شود تا دوربین و ابزار به راحتی از آن عبور نماید.

تروکار ها می توانند دائمی و یا یکبار مصرف باشند و یا بدنه شفاف داشته باشند. بدنه شفاف تروکار به پزشک اجازه میدهد تا در هنگام ورود لنز دوربین لایه های شکمی را به صورت مستقیم مشاهده نماید.

در عمل لاپاراسکوپی معمولا تروکارهایی با سر برنده و تیز برای عبور از عضله، صفاق و فاسیا استفاده می شوند.

از تروکار بدون تیغ برای جداکردن بافت ها بدون پارگی و کاهش آسیب فاسیال استفاده می شود.

اندوسکوپ ها (لنزها)

اندوسکوپ ها در قسمت ابتدایی دارای Negative lens هستند و در قسمت انتهایی Eyepiece lens دارند. دارای قسمت اتثال به دوربین می باشند که به آن Eyeshield گفته می شود و یک قسمت برای ورود کابل نوری Lightpost دارند. آندوسکوپ ها به تنهایی باعث دید پزشک نمی شوند و اتصال آن به دوربین است که موجب ایجاد تصویر می شود. اندوسکوپ ها دارای لنز هایی با زوایای مختلف هستند که زاویه صفر و سی درجه ، در عمل های لاپاراسکوپی پرکاربرد می باشد.

هوک لاپاراسکوپی

هوک لاپاراسکوپی ابزاری است که به دستگاه کوتر متصل می شود و عملیات کوتریزاسیون را انجام میدهد. به وسیله هوک می تواند عملیات cut یا coagulation را انجام داد. روی بدنه هوک حتما می بایست شیت وجود داشته باشد تا از سوختن اندام های داخلی جلوگیری شود. هوک های لاپاراسکوپی دارای تیپ های مختلفی هستند:

• Spatula tip
• L tip
• J tip

هر یک از مدل های هوک بسته به عملیات مورد نیاز به کار میرود.

قیچی لاپاراسکوپی

قیچی لاپاراسکوپی مانند قیچی های عادی می باشند با این تفاوت که دارای طول بلند هستند تا بتوانند به درون حفره شکمی وارد شده و دسترسی مورد نیاز را به پزشک بدهند. انواع قیچی لاپارسکوپی می توانند متز، هوکی، مستقیم، میکرو باشند که متداول ترین نوع آن متز می باشد.

کلیپ اپلایر

همانطور که از نام این ابزار مشخص است، از آن برای قرار دادن کلیپ های مخصوص بر روی عروق و مجراها و بستن آنها استفاده می شود. کلیپس مخصوص می بایست از جنس تیتانیوم باشد تا سازگاری کامل با محیط درون بدن را داشته باشند و موجب عفونت نگردند. دهانه کلیپ اپلایر دارای چرخش حول محور می باشد که کار با آن را بسیار ساده می نماید.

گرسپر

گرسپرهای لاپاراسکوپی شامل گرسپرهای تروماتیک و آتروماتیک می شوند. کروکودیل ها مدل تروماتیک گرسپرهای لاپاراسکوپی هستند و ببکاک ها مدل آتروماتیک هستند که معمولا برای کنار زدن اندام لغزنده و بزرگ بدون آسیب زدن به آنها استفاده می شوند. در عمل های لاپاراسکوپی پزشک معمولا چندین نوع گرسپر استفاده می نماید .

ساکشن- اریگیشن

دسته ساکشن-اریگیشن در عمل های لاپاراسکوپی می بایست مورد استفاده قرار گیرد. زیرا شستشوی محل جراحی موجب بهبود دید جراح می شود. همچنین از جمع شدن خون آبه در موضع جراحی و سپس عفونت در ناحیه جلوگیری می نماید. از دسته ساکشن برای جمع آوری لخته ها، ریزبافت ها، سنگ های ریز و ... استفاده می شود. ساکشن و اریکیشن می تواند به صورت یک دسته با دوکاربرد و یا دو دسته جداگانه باشد. و همچنین هم نوع یکبار مصرف و هم دائمی دارد.

سوزنگیر

در مواردی که نیاز به بخیه داخلی باشد سوزنگیر مخصوص لاپاراسکوپی نیاز است. سوزنگیری که دسته بلندی داشته باشد و به هندل متصل شده و از طریق آن قابل کنترل باشد.

نات پوشر Knot pusher

برای وارد کردن گره آماده و یا نخ از پیش گره زده شده به داخل شکم از وسیله ای به نام نات پوشر استفاده می شود تا به راحتی گره از کانولا عبور داده شود و به موضع مورد نظر هدایت شود بدون اینکه در جایی گیر کند و یا مسیر مورد نظر طی نشود.

در ست لاپاراسکوپی یک کابل مورد نیاز است تا هندل را به دستگاه کوتر متصل نماید. هندل هایی که قابلیت اتصال به کوتر را دارند می بایست با یک کابل مخصوص به کوتر متصل شوند تا عملیات کوتریزاسیون شکل گیرد.

نحوه شستشوی ابزار لاپاراسکوپی

ابزار لاپاراسکوپی می بایست با برس های مخصوص شستشو داده شوند. این برس ها نباید دارای موهای زبر و خراش دهنده باشند. همچنین از اسکرچرهای نوک تیز برای تمیز کردن دندانه وسایل به هیچ عنوان نباید استفاده شود. زیرا موجب از بین رفتن پوشش ابزار و ایجاد سوختگی اندام داخلی در حین عمل میگردد. این سوختگی ها به قدر ظریف اتفاق میفتد که در حین عمل قابل مشاهده نخواهد بود اما پس از انجام عمل فرد دچار آسیب خواهد شد.

برای تهیه ست لاپاراسکوپی می توانید با همکاران بخش فروش تجهیزات پزشکی ایرانمهر در ارتباط باشید.